“การตำหนิติเตียนผู้อื่น
ถึงแม้ถึงเขาจะผิดจริงหรือไม่ผิด
ก็เป็นการก่อกวนจิตใจตนเองให้ขุ่นมัวไปด้วย
และเป็นสาเหตุทำให้เกิดทุกข์
เพราะฉะนั้นควรพิจารณาตัวเองจะด๊กว่า”
พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต
ธรรมโอวาทนี้ผมได้อ่านเป็นครั้งแรก เมื่อประมาณ 18 เดือนที่แล้ว ตอนที่ผมสมัครเข้าเรียนหลักสูตรครูสมาธิที่ สถาบันพลังจิตตานุภาพ สาขาภูเก็ต พอเดินเข้าสถาบัน ก็จะเห็นธรรมโอวาทนี้บนกระจก และนักศึกษาทุกคนในสถาบันก็จะจำธรรมโอวาทนี้ได้เป็นอย่างดี
แรกทีเดียว ด้วยความที่เป็นคนชอบคิด (อาจจะคิดแบบโลกแคบๆของเรา) ผมคิดแย้งในใจเสียด้วยซ้ำว่าไม่ควรเป็นอย่างนั้น ผมคิดว่า ถ้าเราทำผิด แล้วไม่มีคนมาบอก เราจะรู้ตัวได้ไง อย่างนี้ก็น่าติ น่าจะเป็นการติเพื่อก่อ ติเพื่อให้คนได้พัฒนา
ผ่านไปปีครึ่ง หลังจากได้ศึกษาธรรมะของพระอาจารย์มากขึ้น โลกแคบๆของเราก็ค่อยๆเปิดกว้าง เรื่องบางอย่างที่ไม่รู้ ก็รู้ จากที่รู้ ก็กลายเป็นเข้าใจ จากเข้าใจ ก็กลายเป็นตระหนัก ในตอนนี้ผมคิดว่า พระอาจารย์มีปัญญาอันยิ่งใหญ่ และรู้ถึงธรรมะอย่างลึกซึ้งซึ่งยากนักที่จะหาใครเปรียบ
ทุกครั้งที่จะต้องตำหนิติเตียนใคร ลองพิจารณาตนเองก่อนเถอะครับ บ่อยครั้งหรือเกือบทุกครั้ง เราก็จะพบสิ่งที่ต้องปรับปรุงอยู่ในตัวเอง
นักศึกษาครูสมาธิ เมื่อเรียนภาคทฤษฎี และสอบข้อเขียนผ่านแล้ว จะจบหลักสูตรครูสมาธิได้ ก็ต้องผ่านการสอบภาคสนามคือ “การเดินธุดงค์ ที่ดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่” ถึงแม้จะรู้ว่าการไปธุดงค์นั้นจะไม่สบายเหมือนกับการปฏิบัติธรรมในวัด หรือในห้องเรียน แต่ผมคิดว่านักศึกษาครูสมาธิทุกคนต่างก็อยากไปเดินธุดงค์ร่วมกับพระอาจารย์หลวงพ่อ วิริยังค์ สิรินธโร ผมเองก็เช่นเดียวกัน
ขอขอบคุณทีมพี่เลี้ยงทุกท่านที่ช่วยให้การธุดงค์ของเรามีความหมาย และประสบความสำเร็จ
การเดินธุดงค์ 4 วัน 3 คืน ที่ดอยอินทนนท์ สำหรับนักศึกษาครูสมาธิ 1300 คน ทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติ (แคนนาดา และ สหรัฐอเมริกา) นั้นจะประสบความสำเร็จไม่ได้เลย ถ้าไม่มีทีมพี่เลี้ยง และทีมงานที่แข็งแกร่งของพระอาจารย์หลวงพ่อ ท่านลองนึกถึงการเดินด้วยแถวเรียงหนึ่งของคนพันกว่าคน แค่แถวก็ยามกว่า 1 กิโลเมตรแล้ว แต่คณะพี่เลี้ยงสามารถจัดแถวให้เดินได้อย่างเป็นระเบียบ มีการสลับกลุ่มให้ทุกกลุ่มมีโอกาสที่จะเดินใกล้พระอาจารย์หลวงพ่อ ในคณะนักศึกษามีตั้งแต่คนหนุ่มสาว จนถึงคนแก่อายุมากกว่า 60-70 ปี พระอาจาย์หลวงพ่อเองก็อายุ 92 ปีแล้ว ท่านก็เดินขึ้นเขาลงเขาไปร่วมกับพวกเรา การที่จะทำให้คนเมืองเอย่างเรา เดินในป่าได้ไปถึงจุดหมายทุกคน แค่เรื่องนี้เรื่องเดียวก็ดูยากแล้ว
ขอขอบคุณทีมอาหาร ที่ได้จัดเตรียมอาหารให้พร้อมเสริฟร้อนๆสำหรับพวกเราได้ทุกมื้อ (ยกเว้นมื้อเที่ยง ที่เป็นข้าวห่อให้พวกเราไปทานระหว่างทาง) มีการแบ่งประเภทอาหารเป็นอาหารทั่วไป และ อาหารมังสวิรัติ ตามจำนวนคนที่ลงทะเบียนเอาไว้ มีน้ำร้อนให้พวกเราชงกาแฟ บริการอาหารให้กับคนพันกว่าคนได้ในเวลาอันรวดเร็ว ตอนที่คิวยาวๆ ผมเข้าคิวอย่างมากก็รอไม่เกิน 10 นาที ก็ได้อาหารแล้ว เป็นการจัดการที่เป็นระเบียบ และมีประสิทธิภาพมาก
ขอขอบคุณทีมเต้นท์ ที่ได้จัดเตรียมเต้นท์ที่นอน (พวกเราในทีมภูเก็ตเรียกกันว่ารีสอร์ท ในแต่ละรีสอร์ท ก็จะมีวิลล่าเป็นหลังๆให้พวกเราทุกคน) ให้พวกเราอย่างไม่เคยขาดตกบกพร่อง ทีมเต้นท์ต้องมาเก็บเต้นท์ในตอนเช้า พร้อมทั้งขนเต้นท์ และสัมภาระของพวกเราไปยังจุดพักแรมจุดถัดไป พอไปถึงจุดพักแรมตอนเย็น พวกเราก็เห็นเต้นท์เป็นพันเต้นท์ เรียงไว้เรียบร้อย สวยงาม อย่างเป็นระเบียบ นี่เป็นงานที่ไม่ง่ายจริงๆครับ
ขอบคุณลูกหาบ ที่คอยหาบสัมภาระให้พวกเรา พวกเราจึงสามารถเดินได้อย่างสบาย ขนาดพวกเราเดินโดยมีแค่น้ำและของใช้เล็กน้อยติดตัว ก็เหนื่อยน่าดูแล้ว ลูกหาบต้องหามของขึ้นดอยหลายๆกิโล คงเหนื่อยมากกว่าเรามาก
ขอบคุณทีมสุขา ที่คอยทำส้วมให้พวกเราใช้ ส้วมที่จัดไว้ให้พวกเรา จะเป็นเต้นท์ทรงสูง ข้างในมีเก้าอี้เหมือนกับเก้าอี้นั่งถ่ายสำหรับผู้ป่วย และมีส้วมหลุมเอาไว้ให้ พวกเรา ในป่าแบบนี้ ถ้าไม่มีส้วม คงเป็นอะไรที่ลำบากมาก สำหรับคนพันกว่าคน
ขอบคุณ ขอบคุณ ขอบคุณ ทีมงานทุกทีม ทุกท่าน ที่ไม่สามารถกล่าวถึงได้หมด ความสำเร็จของพวกเรา นักศึกษาครูสมาธิรุ่น 27 ในวันนี้ มีผู้ที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จมากมาเหลือเกิน ขออนุโมทนาสาธุกับบุญความดีที่ทุกท่านได้ทำไว้ด้วยครับ
การนอน เรื่องง่ายๆสำหรับคนทั่วไป แต่อาจเป็นปัญหาใหญ่สำหรับบางคนเพราะเขา”นอนไม่หลับ” ผมคิดว่าหลายๆคนก็อาจจะเคยนอนไม่หลับ แค่นอนไม่หลับคืนเดียวก็ทรมานแล้ว เช้าขึ้นระบบของร่างกายรวนหมดเลย เป็นอันทำงานทำการไม่ได้
ปัญหาการนอนไม่หลับเป็นปัญหาใหญ่มาก เพราะคนที่เป็นส่วนมาก ไม่ใช่นอนไม่หลับแค่คืนเดียว แต่นอนไม่หลับหลายๆคืน หรือทุกๆคืน ทำให้บั่นทอนทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจ
หลังจากที่ผมได้เรียนเรื่องสมาธิ ก็ได้รู้ว่าการการนั่งสมาธิ และเดินจงกรมนั้นให้ประโยชน์หลายอย่าง รวมถึงช่วยเรื่องการนอนไม่หลับด้วย มีหลายๆคนที่เดิมหลับยาก หรือหลับไม่สนิท พอได้มาเรียนสมาธิแล้ว ก็ช่วยให้หลับง่าย และหลับลึกขึ้น
ตามหลักสูตรครูสมาธิของพระอาจารย์ หลวงพ่อ วิริยังค์ สิรินทโร ท่านอธิบายเกี่ยวกับการนอนไว้ว่า การนอนก็คือการทำสมาธิอย่างหนึ่ง เป็นการได้สมาธิโดยธรรมชาติ ที่เราไม่ได้นอนแล้วอยู่ไม่ได้ ก็เพราะเราขาดสมาธิ (ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ) นั่นเอง
แต่สำหรับคนที่ทำสมาธินั้น แม้จะนอนน้อยก็สามารถอยู่ได้ เพราะสมาธิที่สร้างขึ้นโดยการทำสมาธิ (เช่น การนั่งสมาธิ การเดินจงกรม) นั้นมีเพียงพอสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน
สำหรับตัวผมเอง การเรียนสมาธิ ทำให้ผมหลับสนิทและหลับลึกขึ้น ทำให้ความเพลียระหว่างวันลดลง เมื่อก่อน ผมมักจะง่วง และต้องแอบงีบตอนกลางวัน อย่างน้อยสักครึ่งชั่วโมง แต่หลังจากการเรียนสมาธิมา 2-3 เดือน ผมแทบไม่ต้องนอนกลางวันเลย จะมีบ้างเฉพาะวันที่นอนดึก
เมื่อวาน ผมยังได้คุยกับพี่จิ๊บ (นักศึกษาครูสมาธิ รุ่นที่ 26) พี่จิ๊บมีปัญหาเกี่ยวกับการนอนไม่หลับมาประมาณ 4 ปี ถึงขนาดต้องหาหมอกินยา และหมอวินิจฉัยว่าเป็นโรคนอนไม่หลับ หรือ Insomnia พี่จิ๊บต้องทรมานกับโรคนอนไม่หลับอยู่หลายปี วิธีทางเดียวที่จะทำให้เธอนอนหลับได้ก็คือ “ยา” เริ่มกินยาทีละน้อย และก็ต้องเพิ่มขนาดขึ้น ทั้งๆที่รู้ว่ายาจะมีผลต่อสุขภาพในระยะยาว ก็จำเป็นต้องกิน เพราะได้ลองหลายวิธีเพื่อให้นอนหลับ แต่ก็ไม่เป็นผล
หลังจากที่พี่จิ๊บได้มาเรียนสมาธิในหลักสูตรครูสมาธิประมาณ 3 เดือน อาการนอนไม่หลับก็เริ่มดีขึ้น ลดการใช้ยาลง เหลือรับประทานยาเพียงแค่ครั้งละครึ่งเม็ด วิธีที่พี่จิ๊บใช้ช่วยบรรเทาอาการนอนไม่หลับคือ การนั่งสมาธิก่อนนอน หลังจากพี่จิ๊บทำกิจวัตรประจำวันเสร็จ และพร้อมเข้าน้อนแล้ว พี่จิ๊บก็จะนั่งสมาธิก่อนนอนประมาณครึ่งชั่วโมง หลังจากนั้นก็นอนทันทีเลย วิธีนี้ทำแล้วได้ผล และทำให้พี่จิ๊บหลับได้ง่ายขึ้น
ตอนนี้ได้ทำสมาธิมาประมาณ 9 เดือนแล้ว หลังจากไปเดินธุดงค์ที่ดอยอินทนนท์กลับมา ก็นอนหลับได้เอง ไม่ต้องใช้ยาอีกเลย หมอก็บอกว่าหายแล้ว ยาที่เหลือก็ให้เก็บเผื่อไว้จนหมดอายุ แล้วค่อยทิ้งมันไป
ก็เป็นอีกหนึ่งกรณีที่สมาธิช่วยให้คุณภาพชีวิตดีขึ้นอย่างมาก
เมื่อวานเป็นวันที่เรียน หลักสูตรครูสมาธิ ภาคทฤษฎีเป็นวันสุดท้าย อาจารย์ที่สอนคือ อาจารย์ ชิราวุธ กรจรุงเกียรติ ได้สอนว่า ช่วงเวลาที่จะนั่งสมาธิ แล้วได้ผลดี ตามที่ของหลวงพ่อ วิริยังค์ สิรินธโร คือ ช่วงเวลา ตี 4 – ตี 5 เพราะป็นช่วงเวลาที่สงบ เงียบ เป็นช่วงเวลาที่คนและสัตว์ทั่วไปยังไม่ตื่น มีสิ่งรบกวนต่างๆน้อย จึงเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมอย่างยิ่งในการทำสมาธิ
พระอาจารย์ยังกล่าวไว้ว่า ช่วงเวลา ตี 4 – ตี 5 เป็นเวลาที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงใช้ตรวจดูสัตว์โลก หรือบุคคลที่ควรจะได้รับคุณธรรม หรือผู้มีวาสนาที่สมควรได้สำเร็จมรรคผล
จริงๆแล้วอาจารย์ที่สอนในหลักสูตรครูสมาธิหลายท่านก็เคยแนะนำให้ตื่เช้ามานั่งสมาธิ แต่ด้วยความขี้เกียจ และไม่คิดว่าตัวเองจะตื่นเช้าไหว ก็เลยไม่เคยคิดจะทำเลย (สำหรับบางคน รวมทั้งผม เรื่องตื่นเช้าเป็นเรื่องที่ยากมาก จริงไหมครับ) แต่เมื่อวาน จะเพราะอะไรก็ไม่รู้ อาจารย์ ชิราวุธ กรจรุงเกียรติ ได้ชวนนักศึกษาครูสมาธิในห้องหลายครั้งให้ลองตื่นเช้านั่งสมาธิดู ครั้งแรกๆผมก็ไม่ยกมือหรอกครับ ก็ยังคิดว่าตัวเองคงทำไม่ได้ และคิดว่าไม่จำเป็น แต่อาจารย์ก็ได้พูดถึงประโยชน์หลายอย่าง จนผมตัดสินใจ เป็นไงเป็นการ ถ้าเราจะปรับตัวเพื่อทำสิ่งที่ดี ก็ควรลอง พออาจารย์ถามรอบสุดท้าย ว่าใครจะลองนั่งสมาธิตอนตี 4 บ้าง ก็มีคนยกมือเพิ่มขึ้นหลายคน
หลังจากที่ยกมือ ผมก็ตั้งนาฬิกาปลุกที่มือถือเลยครับ ปกติถ้าผมรับปากว่าจะทำอะไรแล้ว ก็ต้องพยายามทำให้ได้ ไม่อยากผิดสัญญากับอาจารย์ ก็เลยตั้งนาฬิกาปลุกทันที แต่ตั้งปลุกตอน 04.30 น. นะครับ ไม่ใช่ตี 4
เมื่อคืนก็นอนเร็วหน่อย ประมาณ 4 ทุ่มก็หลับแล้ว ก่อนนอนก็ตั้งจิตสัญญากับตัวเองไว้ว่าเราจะตื่นมาทำสมาธิ ไม่น่าเชื่อครับ ผมตื่นได้เองก่อนนาฬิกาปลุก คือตื่นตอนตี 4
หลังจากตื่นก็เข้าห้องน้ำแล้วมานั่งสมาธิเลย สิ่งที่รู้สึกแตกต่างจากทุกครั้งคือ นั่งสมาธิแล้วรู้สึกเบา โล่งสบายกว่าทุกครั้ง จิตของเราสงบได้เร็วกว่าเดิมมาก ซึ่งอาจารย์ก็อธิบายไว้แล้วว่าเป็นเพราะจิตของเรายังไม่ถูกรบกวนและสะสมเรื่องราวต่างๆ จึงทำให้เกิดสมาธิและจิตรวมได้ง่ายกว่า
หลังจากนั่งสมาธิครึ่งชั่วโมง ก็เดินจงกรมอีกครึ่งชั่วโมง ก็แปลกอีกอย่างหนึ่งคือ สามารถกำหนดเวลาได้ครึ่งชั่งโมงเกือบพอดีโดยไม่ต้องใช้นาฬิกาอีกเช่นกัน
หลังจากที่ทำได้ก็รู้สึกภูมิใจ และรู้สีกดีมากครับ วันนี้มีความรู้สึกแปลกๆ เหมือนมึนๆนิดๆ แต่ก็ไม่ใช่เวียนหัว (ไม่รู้เพราะกังวลว่านอนน้อยหรือเปล่า) แต่รู้สึกว่าตัวเองมีพลัง เพื่อนๆที่ไม่เคยตื่นเช้ามานั่งสมาธิ อยากให้ลองดูครับ
